De gemeente wil een betere aanpak tegen nalatige pandeigenaren en alternatieve huisvesting voor kwetsbare doelgroepen. Het gaat onder meer om arbeidsmigranten, mensen met een psychiatrische achtergrond of verslavingsproblematiek die soms onder zeer schrijnende omstandigheden leven. Het zijn doelgroepen die nergens terecht kunnen en anders op straat zouden belanden. De raad wil dat het college snel alternatieven ontwikkelt.
Geen alternatieve huisvesting
Het probleem is al jarenlang bekend bij de gemeente. De gemeente zou in principe kunnen handhaven (bij onveiligheid en indicaties van criminele praktijken). Echter in de praktijk gebeurt dit weinig. Het probleem is namelijk dat de gemeente geen alternatieve huisvesting heeft voor deze mensen. Daarnaast kunnen deze pandeigenaren doorgaans sneller huisvesting bieden dan woningcorporaties, waardoor zij belangrijke aanbieders zijn geworden van huisvesting voor deze specifieke doelgroep. De gemeente zit zodoende in een ongemakkelijke afhankelijkheidspositie.
Bij gebrek aan doorverwijs-mogelijkheden zijn sociale teams zodoende soms noodgedwongen om te kiezen voor een dergelijk slecht onderhouden pand. ‘Iemand van het sociale team zei dat het kiezen was tussen zo’n pand of slapen onder de brug in Groningen. Dan liever zo’n pand. Dan heeft iemand in ieder geval een dak boven zijn hoofd’, aldus Thea Van der Veen, fractievoorzitter van de PvdA in Midden-Groningen.
‘Dan heeft iemand in ieder geval een dak boven zijn hoofd’
Nalatigheid, afspraken en misbruik
De gemeente heeft afgelopen jaren geprobeerd om afspraken te maken met enkele pandeigenaren. Sommige pandeigenaren wordt nalatigheid verweten omdat er soms vrijwel geen onderhoud wordt gepleegd, terwijl er wel huur wordt gerekend. Volgens Joke Lesman, fractievoorzitter van de SP in Midden-Groningen, maken sommige pandeigenaren bewust misbruik van de situatie. ‘Het is natuurlijk veel goedkoper om vijf man in een krottig pand te zetten, aan elk een kamer te verhuren en er niets aan te doen, dan om een pand goed onderhouden en goede service leveren. Als je weet dat je daar niet op wordt afgerekend, oftewel geld verdienen zonder er iets voor te hoeven doen, dan zijn er natuurlijk altijd mensen die daar misbruik van maken’, aldus Lesman.
De afspraken hebben niet het gewenste resultaat geleid. Sommige situaties zijn zo schrijnend geworden dat de gemeente onlangs besloot om een andere beleidslijn te voeren. De gemeente wil de afhankelijkheid van deze panden en pandeigenaren geleidelijk afbouwen.
Het probleem is dat de gemeente nog geen volwaardig alternatief heeft. Er lopen wel gesprekken met woningcorporaties over woonruimten en er wordt onder meer gekeken naar mogelijkheden om kamerverhuur te reguleren onder de Omgevingswet. Maar al met al blijft het bij relatief kleine maatregelen. Om het probleem echt op te lossen zijn er grotere stappen nodig, aldus diverse fracties.
Beter handhaven en sneller alternatieven ontwikkelen
Diverse fracties pleiten voor goede alternatieven om uit de afhankelijkheidspositie te raken. Wethouder Mellies bleef terughoudend en stelde dat het probleem niet volledig op te lossen zal zijn. Volgens Van der Veen is deze opstelling niet de juiste. ‘Dergelijke praktijken zouden nooit mogen lonen’. Van der Veen is kritisch op het feit dat het college de afgelopen jaren geen alternatieven heeft ontwikkeld. ‘Deze discussie hadden we in 2023 ook al. We zijn nu bijna twee jaar verder en deze thematiek is niet nieuw.’
Ook Marjolein Vulpes, fractievoorzitter van de VVD in Midden-Groningen, vindt dat de gemeente meer handhavend moet optreden. ‘Ik vind echt dat we veel strenger moeten zijn. We hadden er al veel eerder achter kunnen komen dat alleen gesprekken en elkaar aanspreken op verantwoordelijkheid niet tot het gewenste resultaat zou leiden.’
Alternatieven zijn er volgens PvdA
Alternatieve mogelijkheden zouden er zeker zijn volgens de PvdA. ‘Ik denk dat we meer woningen geschikt moeten maken voor mensen met woonbegeleiding. Limor heeft er ervaring mee, dat heet Housing First. Dat hoeft ook niet allemaal in woningen te zijn. Dat kan ook in bedrijfspanden. Dat vraagt wellicht aanpassingen, maar als je het eenmaal hebt gedaan kan je het daarna ook weer gebruiken. Dat zie je ook met het pand waar de Oekraïners wonen. De bedoeling is dat mensen woonbegeleiding krijgen en daar tijdelijk zitten en dan naar meer reguliere woningen gaan. Daar zit doorstroom in. In de stad Groningen en landelijk zijn er veel voorbeelden van’, aldus Van der Veen.
