Positieve ontwikkelingen voor de grutto in Groningen: 85% broedt op boerenland. Uit de tellingen van 2023 door betrokken organisaties van het Actieplan Weidevogels Groningen blijkt dat maar liefst 85% van de grutto’s in de provincie Groningen hun broedplek hebben op boerenland. Dit toont de impact van maatregelen die zijn genomen sinds de start van het Actieplan in 2018 om de weidevogelgebieden te verbeteren. BoerenNatuur Groningen West, BoerenNatuur Midden-Groningen, Het Groninger Landschap, Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten hebben gezamenlijk de telgegevens verstrekt vanuit hun gebieden.
In totaal werden in 2023 1025 gruttobroedparen geteld in Groningen. Hiervan werden 779 broedparen genoteerd bij boeren van BoerenNatuur Groningen West, 51 bij BoerenNatuur Midden-Groningen, 145 in gebieden beheerd door Het Groninger Landschap, en 25 bij zowel Natuurmonumenten als Staatsbosbeheer. Deze bevindingen zijn het resultaat van diverse tellingen, waaronder BMP-tellingen (Broedvogel Monitoring Project), BTS-tellingen (Bruto Territoriaal Succes) en andere tellingen.
Hoewel Groningen nog steeds een belangrijke weidevogelprovincie is, ondervindt het, zoals elders in het land, nog steeds een gestage afname in aantallen. Echter, er zijn lichtpuntjes te zien in bepaalde gebieden zoals het Reitdiepgebied, Polder De Oude Held en Tinallinge, waar de aantallen groeien. In Winsumermeeden blijven de aantallen redelijk stabiel, terwijl ze in het Westerkwartier dalen. Over het algemeen blijft het broedsucces van de weidevogels te laag, wat afhankelijk is van verschillende factoren zoals weer en de aanwezigheid van predatoren zoals de vos en steenmarter.
Om deze trend te keren, is er de afgelopen jaren aanzienlijk geïnvesteerd in het verbeteren van weidevogelgebieden, met name op boerenland. Het aantal plasdras-gebieden bij BoerenNatuur Groningen West is bijvoorbeeld toegenomen van 57 in 2016 naar 186 in 2023. Het verhogen van waterpeil in sloten en andere vernattingsmaatregelen zijn cruciaal voor het beschikbaar stellen van voedsel voor weidevogels. Dit, samen met andere maatregelen zoals het gebruik van ruige mest, kruidenrijk grasland, het uitstellen van maaien tot na 15 juni en predatiebeheer, draagt bij aan het creëren van optimale leefomgevingen voor weidevogels om hun jongen veilig groot te brengen.
Het Actieplan Weidevogels Groningen, gestart in mei 2018, benadrukt de noodzaak van maatregelen om de weidevogels in de provincie te behouden. Het doel is om tegen 2027 2000 gruttobroedparen in Groningen te hebben. Verschillende lokale en landelijke partijen werken samen aan dit plan, waaronder boerenorganisaties, natuurbeheerders, en milieuorganisaties.
Hoewel de negatieve trend nog niet volledig is omgekeerd, geven de positieve ontwikkelingen in bepaalde weidevogelgebieden hoop voor de toekomst van de weidevogels in Groningen. De betrokken organisaties voelen een sterke verantwoordelijkheid om continu samen te werken aan het verbeteren van de leefgebieden voor deze vogels in hun respectievelijke gebieden.
Foto – Mark Schuurman
