Achtste Jaap Westendieplezing in Hoogezand

Hoogezand – Tijdens een goedbezochte editie van de Jaap Westerdieplezing kwamen donderdagavond 85 geïnteresseerden bijeen om te luisteren naar historicus en auteur Albert Jan Roukema, bekend van zijn boek “Dörp van Worrelkopp’n”, schetste een levendig beeld van het verleden en heden van Noordbroek. De ondertitel van zijn boek – “Noordbroek nog steeds een bruisend dorp” – vormde de rode draad van de lezing.

Een dorp met een rijke historie

Roukema vertelde hoe Noordbroek in vroeger tijden beschikte over een eigen station en spoorlijn. De landbouw speelde een centrale rol in het dorpsleven: begin 1900 kende Noordbroek maar liefst 46 agrarische bedrijven, waar er vandaag de dag nog 21 van over zijn. Het dorp was grotendeels zelfvoorzienend: veel bewoners hadden grote tuinen waar groenten werden verbouwd en boeren voorzagen de gemeenschap van melk en boter.

Landarbeiders woonden vaak in huizen met royale tuinen, en met name de Noordbroekster wortels stonden bekend om hun uitstekende kwaliteit door de vruchtbare grond. De bijnaam “Worrelkopp’n van Noordbroek” vindt hier zijn oorsprong. Ook memoreerde Roukema de tijd waarin Noordbroek een eigen haven had aan het Noordbroeksterdiep, dat via het toenmalige Winschoterdiep verbonden was met Hoogezand-Sappemeer. Vanuit deze haven werd turf verhandeld aan omliggende dorpen. Daarnaast beschreef Roukema de belangrijke rol van de korenbeurs in Groningen, waar Noordbroekster boeren samen met commissionairs hun graan verkochten – altijd contant betaald.

Joodse geschiedenis en herinnering

Noordbroek kende voor de Tweede Wereldoorlog een aanzienlijke Joodse gemeenschap. Tragisch genoeg overleefde geen van deze inwoners de oorlog. Als blijvende herinnering zijn in het dorp meerdere stolpersteine (struikelstenen) geplaatst.

Van oude voorzieningen naar een modern centrum

Roukema ging ook in op de ontwikkeling van de dorpsvoorzieningen. Waar vroeger de Inspecteur Amerikaschool en dorpshuis Klipheerd stonden, is sinds 2014 alles samengebracht in het multifunctioneel centrum De Noordsuythoeve. Noordbroek kent nog altijd een breed palet aan bedrijvigheid, waaronder zorgvoorzieningen zoals Lijwiekstee en Femmaheerd, diverse autogarages, agrarische bedrijven, een slagerij, een supermarkt, een kapper, evenementlocatie De Mausel en jongerencentrum Soos Heartbeat.

Toekomstplannen: Van Krimp naar Groei

De toekomst van het dorp ziet er volgens Roukema veelbelovend uit. In 2023 werd de dorpsvisie “Van Krimp naar Groei, Noordbroek in Bloei” gepresenteerd. Deze visie bevat plannen om het dorp in tien jaar tijd verder te ontwikkelen. Zo biedt de voormalige NAM-locatie ruimte aan 78 nieuwe woningen. Daarnaast komt er achter de pastorie een klimtoren, een initiatief van de Dorpsadviesraad.

Vooruitblik naar 2027

Aan het einde van de avond gaf Roukema symbolisch het stokje door. De volgende Jaap Westerdieplezing, gepland voor 2027 zal worden verzorgd door mevrouw van der Tuin en draait om het geloof in Hoogezand en Sappemeer, met de katholieke kerk als leidraad.