Toekomstvisie Harkstede mogelijk op de schop

20 juni, 2025
Jelke Landman

Op donderdag 19 juni debatteerde de raadscommissie over de integrale toekomstvisie voor Harkstede 2050. De toekomstvisie lijkt af te stevenen op een lichtere versie van het oorspronkelijke plan, een visie zonder mogelijke sloop en met voorlopig behoud van het dorpscentrum. Het overgrote deel van de fracties vindt dat het college meer moet doen om tegemoet te komen aan de zorgen en bezwaren vanuit inwoners in het dorp. Het college zelf houdt vast aan de huidige visie.

De toekomstvisie kunt u hier vinden.

Te weinig veranderd sinds januari

Naar aanleiding van de weerstand die eind 2024 in het dorp was ontstaan, is het college in januari unaniem teruggefloten door de raad. ‘Als er zoveel weerstand is en zoveel mensen niet goed op de hoogte zijn dan is er iets grondig misgegaan. Het is duidelijk dat we even een pas op de plaats moeten maken en een stap terug moeten doen’, aldus Hendrik Loots (GBMG) destijds.

Formeel heeft het college voldaan aan de toezeggingen die toen zijn gedaan, zoals het evalueren van het participatietraject en het opstellen van een communicatieplan voor het vervolg. Echter, feitelijk is er weinig veranderd. Hoewel er individuele gesprekken zijn gevoerd en een extra bijeenkomst is georganiseerd op 14 april in Borgstee, heeft dit niet echt tot wijzigingen geleid, noch tot een nieuw participatietraject om de visie (deels) te herzien. Dit lag duidelijk wel in de lijn der verwachting, afgaande op de reacties van de insprekers en fractieleden.

College kiest harde lijn

Ondanks de golf van kritiek hield de wethouder haar poot stijf en toonde geen onderhandelingsbereidheid voor verdere aanpassingen aan de visie. De wethouder was zo star, dat er een zweem van verbijstering in de raadzaal hing. Ook op de bijeenkomst op 14 april in de Borgstee was de inzet vooral ‘weerstand wegnemen’.

Wat bijdraagt aan de verharding is het gebrek aan erkenning. Hoewel er een aantoonbaar participatietraject heeft plaatsgevonden, is ook gebleken dat het ondanks die inzet toch tekort heeft geschoten. Dat was dan ook de conclusie in januari. Maar het college lijkt dit weinig te willen erkennen. Het oordeelt positief over het eigen opgezette participatietraject. Dit is tegen het zere been van de aanwezige inwoners.

Verder hebben woordkeuzes en de houding vanuit de projectleiding bijgedragen aan het wantrouwen. Er werden meerdere opmerkingen gemaakt over de bewoordingen van de heer Leemans, stedenbouwkundige, die geïrriteerd was over het ‘drammen over de sloop’ of sprak over het ‘vrijlaten van de hertjes’ (een eufemisme voor het verdwijnen van het hertenkamp). Deze woorden zijn niet in goede aarde gevallen. Ook de wethouder zette druk op de zaak door haar woordkeuze: “Als u nu niet kiest voor dit scenario dan mist u de boot. Zo’n kans om zelf de regie te nemen over de toekomst van Harkstede komt niet snel weer. Meerstad gaat verder en geeft Harkstede het nakijken.” Ook dit werd als onwenselijk ervaren in de raad.

Raad overwegend kritisch – ‘Luister naar de mensen en win vertrouwen terug’

Een greep uit de reacties van de raadsleden: Brinkkemper (BBP): ‘Neem de mensen serieus, luister naar ze en ga met ze in gesprek. Overweeg alternatieven.’ Velthuis (GBMG): ‘De gedwongen sloop moet eruit. Anders kunnen wij niet instemmen’. Joostens (CU): ‘Wij hebben in januari op de ‘stop-knop’ gedrukt. Het college moest opnieuw beginnen, maar er is vrijwel niets veranderd.’ Vulpes (VVD): ‘ ‘Natuurlijk horen wij ook de positieve geluiden. Die moeten we ook blijven horen, maar we moeten iedereen horen.’ Lesman (SP): ‘De participatie is formeel goed verlopen en de reflectie hierop is allemaal mooi, maar het is duidelijk dat er geen vertrouwen is. Een visie voor Harkstede kan alleen met elkaar. Dit betekent reflecteren, toegeven en je hand uitsteken.’

“Na een vertrouwensbreuk zijn garanties de enige manier om iedereen weer aan tafel te krijgen.”

GroenLinks worstelde met de kwestie maar pleitte ook voor herstel van vertrouwen. ‘Onze fractie worstelt met deze kwestie. We willen recht doen aan de zorgen van de inwoners, maar we willen ook recht doen aan de mensen die lang hebben meegewerkt aan deze visie. Ook is het goed dat we kansen zien in de uitbreiding van Meerstad, kansen om de voorzieningen in Harkstede op peil te houden. Maar het wringt ook, want er is sprake van een vertrouwensbreuk. Na een vertrouwensbreuk zijn garanties de enige manier om iedereen weer aan tafel te krijgen’, aldus Roshano Dewnarain (GroenLinks).

Naast GroenLinks namen ook het CDA en PvdA een genuanceerde positie in. Ze toonden sympathie met de bezwaren van de inwoners maar benadrukten daarnaast ook het belang van de toekomstvisie en spraken waardering uit voor de inzet van het college.

Stemmen voor Scenario A

Het college stelt op dit moment scenario C voor, de meest ingrijpende dorpsvernieuwing. Diverse fracties opperden het idee om te starten vanuit Scenario A ,het minst ingrijpende scenario, om van daaruit in gezamenlijkheid te kijken wat er nog meer mogelijk is. In dit scenario zouden het hertenkamp, Cosis, De Appelhof en de woningen kunnen blijven. De sloop/verplaatsing hiervan is immers waar de meeste weerstand zich op richt. Wel zouden de haven en het landschapspark er komen. Eveneens lijkt er volledige consensus over de verplaatsing van de supermarkt. ‘Wij zijn niet tegen een toekomstvisie perse. Als u met ons in gesprek gaat is er wellicht van alles mogelijk, maar u gaat niet met ons in gesprek’, aldus een van de insprekers.

De wethouder hield de boot af en bleef keer op keer kracht bijzetten voor scenario C. Deze houding leidde tot onbegrip bij diverse fracties en insprekers.

Besluitvorming

Uiteindelijk is het aan de gemeenteraad om een beslissing te nemen. Dit gebeurt tijdens de raadsvergadering op donderdag 26 juni. Het ziet er naar uit dat de huidige toekomstvisie het niet zal halen. Diverse fracties kondigden al amendementen aan en er was redelijk wat consensus voor scenario A.