De gemeente zal komend jaar een dashboard armoede ontwikkelen. Op dit dashboard komen gegevens over het gebruik en niet-gebruik van minimaregelingen in de gemeente. Uit eerder onderzoek (Significant; 2023) bleek dat de minimaregelingen niet iedereen bereiken die er recht op heeft. De gemeente wil met het dashboard meer grip krijgen op deze problematiek. Het dashboard is onderdeel van de bestuursopdracht armoede binnen het raadswerk-programma.
Minimaregelingen bereiken niet iedereen
In 2023 liet de gemeente een onderzoek uitvoeren door Signifcant (lees ook: Minimabeleid bereikt niet iedereen). Hieruit bleek dat de minimaregelingen niet iedereen bereiken die er recht op heeft. Deels heeft dit te maken met de complexiteit van het stelsel, deels met onbekendheid met de regelingen. Het rapport adviseerde om het beleid te versimpelen en de communicatie naar inwoners te verbeteren. Ook dit dashboard kan de gemeente helpen beter zicht te krijgen op het gebruik en niet-gebruik van de diverse regelingen.
Wat toont het Dashboard?
In het dashboard armoede wordt onder meer de volgende informatie verzameld: het gebruik van bijstand, individuele studietoeslag en collectieve ziektenkostenvergoeding. Het gebruik van regelingen bij de voedselbank en sportfondsen. Het bereik en niet-bereik van specifieke doelgroepen. De gevolgen van beleidswijzigingen op inkomens en de behoeften en ervaringen van mensen die gebruik maken van minimaregelingen. Ook kwijtschelding van gemeentelijke belastingen wordt mogelijk meegenomen in het dashboard.
Raadscommissie reageert positief
‘Dit is geen ICT-project, dit is een instrument om mensen in armoede beter te ondersteunen en we hopen die mensen te bereiken die wel recht hebben op voorzieningen maar er nog geen gebruik van maken”, aldus Anja Van Duuren (PvdA).
‘Het sociale stelsel is te complex en ingewikkeld. We zien helaas te vaak dat mensen vastlopen in het oerwoud van regelingen. Dat moet anders en dat kan ook anders’, aldus Marjolein Vulpes (VVD).
Geen real-time dashboard
Wethouder Offereins: ‘Wel is belangrijk om verwachtingen te managen. Verwacht geen real-time dashboard. Veel van de gegevens die erin komen worden zijn eenmaal per jaar beschikbaar en worden dus enkel jaarlijks ververst. Voor andere gegevens kan dit wellicht maandelijks’, aldus wethouder Offereins.
Van Bijstand Naar Werk
Het was oorspronkelijk de bedoeling om via het dashboard ook inzicht te krijgen in armoedeval*. Echter, het dashboard kan hier niet helpen omdat het enkel ‘gemiddelden’ van de gemeente toont en gemiddeld genomen in er geen sprake van armoedeval, enkel in individuele gevallen. Voor armoedeval start de gemeente een de pilot Van Bijstand Naar Werk, waarin de gemeente samen met individuele gezinnen wil bekijken hoe zij de overstap van bijstand naar werk kunnen maken.
*Armoedeval is het fenomeen dat mensen er financieel op achteruit gaan als zij meer gaan werken omdat zij dan rechten op bijstand en toeslagen verliezen.
Intern ontwikkelen
De gemeente heeft besloten om het dashboard intern te laten ontwikkelen door een eigen data-team. De gemeente heeft hiervoor voldoende ervaring in huis en kan op deze wijze beter de regie nemen over de vormgeving. De ontwikkeling zal zes maanden tot een jaar in beslag nemen. ‘De PvdA is blij met het voorstel om het dashboard armoede zelf te ontwikkelen. Dit geef ons meer regie. Ja het kost tijd en personeel, maar de kennis is aanwezig en maatschappelijke waarde is belangrijker dan snelheid. Daarnaast biedt het betere bescherming van persoonlijke data omdat gegevens niet extern uitgewisseld hoeven te worden’, aldus Van Duuren.
De ontwikkeling van het dashboard zal zes maanden tot een jaar in beslag nemen.
Lees ook: Minimabeleid wordt toegankelijker
Lees ook: Minimabeleid bereikt niet iedereen